Синдром эмоционального выгорания. Причины и профилактика

Цель: профилактика эмоционального выгорания педагогов, ознакомление педагогов с приемами саморегуляции. 

Задачи занятия: ознакомить педагогов с понятием «Эмоциональное выгорание»; анализ проявления признаков выгорания, выделение источников неудовлетворения профессиональной деятельностью; формирование в группе атмосферы взаимной поддержки и доверия.

В начале тренингового занятия с педагогами было проведено упражнение «Салфетки». Цель упражнения знакомство друг с другом.  Учителя передавали по кругу пачку салфеток. Ведущий объявил, что каждый участник может взять то количество, которое считает нужным для себя. Когда салфетки будут разобраны всеми участниками группы, психолог попросила пересчитать их и назвать столько позитивных фактов из своей биографии, сколько салфеток у них в руках.

Следующим упражнением было «Колесо баланса». Каждому участнику были выданы готовые шаблоны «Колеса баланса». Колесо жизненного баланса представляет собой круг, разделенный на определенное количество секторов. В классическом варианте их 8 (карьера, деньги, здоровье, друзья, семья, развитие, отдых, условия жизни). Каждый участник проанализировал свои жизненные ресурсы и сделали самоанализ. 

Третье упражнение «Нарисуй рисунок». В центр кабинета были приглашены желающие в количестве 5-6 человек. Ведущий объявил правила игры. Психолог дал одному участнику бумагу и ручку, а другому участнику показала изображение. Участник, который видел изображение, должен описать его своему напарнику, при этом не называя предмет, который нужно нарисовать. Второй участник должен его нарисовать. Когда рисунок был готов, участники представили его присутствующим.

Следующим упражнением была методика «Живой дом».  Цель, которого диагностика субъективного восприятие психологического пространства семейных отношений.

Перед участниками лежали лист бумаги. Нужно было написать в колонку имена 7-8 человек, которые влияют на их жизнь, рядом нарисовать дом, у которого обязательно должны быть фундамент, стены, окна, крыша, чердак, дверь, дымоход, порог, и предоставить каждой части дома имя конкретного человека. Затем происходит интерпретация результатов. 

Методика дает возможность за короткое время определить роль автора рисунка с каждого члена семьи.

Пятое упражнение «Маленькому – защиту». Цель данного релаксационного упражнения снижение напряжения и привития положительных чувств и любви к себе. 

В завершении тренингового занятия каждому участнику были розданы закладки с аффермациями. 

Мақсаты: мұғалімдердің эмоционалды күйіп қалуының алдын алу, педагогтарды өзін-өзі реттеу әдістерімен таныстыру. 

Міндеттері: мұғалімдерді "эмоционалды күйіп қалу" ұғымымен таныстыру; күйіп қалу белгілерін талдау, кәсіби қызметке қанағаттанбау көздеріне анализ жасау; топта өзара қолдау мен сенім атмосферасын қалыптастыру.

Тренингтың басында педагогтармен "Майлықтар" жаттығуы өткізілді. Жаттығудың мақсаты: бір-бірімен танысу.  Мұғалімдерге өздеріне қажетті  майлықтар алу ұсынылды. Майлықтарды топтың барлық мүшелері алып болған кезде, психолог қатысушыларға алынған майлықтар саны бойынша  өз өмірбаянынан  жағымды фактілерді атауды сұрады. 

Келесі жаттығу "Тепе-теңдік дөңгелегі" болды. Әр қатысушыға дайын  шаблондар берілді. Өмірлік тепе-теңдік дөңгелегі- белгілі бір секторлар санына бөлінген шеңбер. Классикалық нұсқада ол 8 сектордан тұрады (мансап, ақша, денсаулық, достар, отбасы, даму, демалыс, өмір сүру жағдайлары). Әрбір қатысушы өзінің өмірлік ресурстарын талдап, интроспекция жасады.

Үшінші жаттығу "Сурет салу". Кабинет ортасына 5-6 адам шақырылды. Жүргізуші ойын ережелерін жариялады. Психолог бір қатысушыға қағаз бен қалам берді, ал екінші қатысушыға сурет көрсетті. Суретті көрген қатысушы оны сурет салу керек затты атамай-ақ серіктесіне сипаттады, ал екінші қатысушы оны салуға тырысты. Сурет дайын болған кезде қатысушылар оны басқаларға ұсынды.

Келесі жаттығу "Үй" әдісі болды.  Мақсаты, отбасылық қатынастардың психологиялық кеңістігін субъективті қабылдауды диагностикалау. 

Қатысушылардың алдында қағаз парағы жатты. Бағанға олардың өміріне әсер ететін 7-8 адамның есімдерін жазу ұсынылды.  Олар үйдің суретін салып, оның іргетасына, қабырғаларына, терезелеріне, шатырына, есігіне, мұржасына, табалдырығына бір адамның атын жазды. Содан кейін нәтижелер түсіндіріліп, талқыланды.

Техника қысқа уақыт ішінде сурет авторы үшін отбасының әр мүшесінен рөлін анықтауға мүмкіндік берді.

Бесінші жаттығу "Кішкентайға қорғаныс". Бұл релаксация жаттығуының мақсаты - шиеленісті азайту және жағымды сезімдер мен өзін-өзі сүюді қалыптастыру.

Тренинг сабағының соңында әр қатысушыға аффирмациялары бар бетбелгілер таратылды.